Wycena aktuarialna a zmiany w strukturze zatrudnienia i czasowa redukcja wynagrodzeń w ramach tarcz finansowych

25 stycznia 2021

Aktualnie wielu pracodawców korzysta z kolejnych tarcz finansowych, a w ramach działań mających na celu m. in. utrzymanie miejsc pracy – obniża wymiar etatu, często na dłuższy okres. Wszystkie zmiany struktury wynagrodzenia, również te będące pochodną obecnej sytuacji epidemicznej mają wpływ na saldo rezerw na świadczenia pracownicze. Dotyczy to w szczególności:

  1. Redukcji etatów
  2. Ograniczenia wysokości wynagrodzeń
  3. Zmian w wartościach wynagrodzeń znacząco różnych od planowanych wzrostów wynagrodzeń zadeklarowanych przy wycenie aktuarialnej na poprzednią datę bilansową

Redukcja etatów – wpływ na saldo rezerw na świadczenia pracowniczee

Wycena aktuarialna przeprowadzana jest w oparciu o indywidualne dane pracownicze (m.in. płeć, wiek, staż pracy, podstawa do kalkulacji wysokości danego świadczenia, wymiar etatu) stąd silna korelacja ilości etatów do wielkości salda rezerw na świadczenia pracownicze na moment wyceny.

Ograniczenia wynagrodzeń – wpływ na saldo rezerw na świadczenia pracownicze

Podstawę wypłacanych świadczeń pracowniczych i tym samym podstawę do kalkulacji rezerwy z tego tytułu na datę bilansową może stanowić wynagrodzenie pracownika lub inna kwota zapisana w regulaminie wynagradzania bądź zakładowym układzie zbiorowym pracy. W grupie wszystkich Klientów, dla których wykonywaliśmy wycenę na poprzednią datę bilansową w blisko 13% spółek zarówno odprawy emerytalno-rentowe jak i nagrody jubileuszowe były wypłacane w relacji do obowiązującej kwoty minimalnego wynagrodzenia. Minimalne wynagrodzenie jest z kolei zatwierdzane rokrocznie przez Radę Ministrów i ogłaszane w rozporządzeniu w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej (w 2020 roku wynosiło 2 600 zł – wzrost o 350 zł, czyli o 15,6% w stosunku do 2019 roku).
W pozostałych 87% przypadkach podstawą do naliczania odpraw emerytalno-rentowych, pośmiertnych, czy innych świadczeń była wartości rzeczywistych wynagrodzeń na moment wyceny. Stąd ogromna waga tego parametru.

Podstawy wypłacanych świadczeń pracowniczych

Podstawy wypłacanych świadczeń pracowniczych

Planowane wzrosty podstaw wymiarów świadczeń – wpływ na saldo rezerw na świadczenia pracownicze

Planowane wzrosty podstaw wymiarów świadczeń na kolejne lata są jednym z podstawowych założeń finansowych w modelu wyceny aktuarialnej. Przyjmowane są w oparciu o deklaracje spółki i jako takie nie podlegają ocenie aktuariusza. W ujęciu ogólnym wpływ kształtowania się przyszłych wynagrodzeń na saldo rezerw jest taki, że im wyższe wskaźniki wzrostu świadczeń, tym wyższe rezerwy. Zmiany tego parametru zarówno w górę jak i w dół między datami wycen silnie oddziaływają na wyniki kolejnych kalkulacji powodując znaczące różnice wartości rezerw.