Jak założenia aktuarialne wpływają na wyniki wyceny rezerw?

Jak założenia aktuarialne wpływają na wyniki wyceny rezerw?

W zakresie podejścia do wyceny rezerw na świadczenia pracownicze Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku w Art.10 odsyła do Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (MSR). Z kolei MSR 19 („Świadczenia pracownicze”) zaleca jako metodę wyceny rezerw metodę aktuarialną, w świetle której rezerwy naliczane są dla każdego pracownika osobno z uwzględnieniem m.in. indywidualnych danych dotyczących wieku, płci, stażu pracy, podstawy wymiaru świadczenia, uprawnień do odejścia na wcześniejszą emeryturę, itp. Metoda ta nazywana jest metodą prognozowanych uprawnień jednostkowych (ang. Projected Unit Credit Metod). Założenia aktuarialne używane w ramach wyceny aktuarialnej rezerw na świadczenia pracownicze można podzielić na założenia finansowe i założenia demograficzne.

Założenia finansowe obejmują stopę dyskonta finansowego, prognozowane wartości wzrostów wynagrodzeń i świadczeń, przewidywaną stopę zwrotu z aktywów programu (w przypadku programów określonych składek). Założenia finansowe opiera się na określonych na dzień wyceny rezerw na świadczenia pracownicze rynkowych oczekiwaniach odnoszących się do okresu, w którym przewiduje się uregulowanie zobowiązań.

Założenia demograficzne dotyczą umieralności zarówno w trakcie zatrudnienia, jak i po jego upływie, wskaźników rotacji pracowników, niezdolności do pracy i wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, jak również odsetka uczestników programu posiadających osoby na utrzymaniu, które uzyskają uprawnienia do świadczeń (dotyczy świadczeń dziedziczonych, np. deputatów węglowych).

Niezależnie od rodzaju świadczenia zmiany założeń aktuarialnych między datami wycen powodują zmianę wysokości rezerwy z tytułu danego świadczenia pracowniczego, co generuje tzw. zyski lub straty aktuarialne.

Przykłady wpływu zmiany założeń na saldo rezerw

Należy podkreślić, że ze względu na wpływ na saldo rezerw na świadczenia pracownicze założenia aktuarialne używane w ramach wyceny powinny być bezstronne i wzajemnie dopasowane (spójne).